Οι νικήτριες δυνάμεις του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου εξέφραζαν το 1945 τη γνώμη, ότι ο γερμανικός λαός έπρεπε να τιμωρηθεί γιατί είχε υποστηρίξει τον Χίτλερ στην καταστρεπτική του πορεία. Έτσι γεννήθηκε και η θεωρία της συλλογικής ευθύνης, που ακολουθεί μέχρι σήμερα τον λαό αυτό που ζει τώρα διασπαρμένος στην καρδία της Ευρώπης. Του επέρριψαν την κατηγορία. ότι δεν ξεσηκώθηκε να αποτινάξει την τυραννία του ναζιστικού καθεστώτος. Παρ' όλες όμως τις θεωρίες, γεγονός παραμένει ότι κατά τα δώδεκα χρόνια του καθεστώτος στην Γερμανία, υπήρξε πραγματική αντίσταση. Η μορφή της φυσικά ήταν πολύ πιο δύσκολη από τον ανοιχτό αγώνα των ανταρτών στις γερμανοκρατουμενες περιοχές της ευρωπαϊκής ηπείρου. Κάτω από ένα στυγνό καθεστώς που υποστηριζόταν από ευρεία στρώματα του πληθυσμού με μια εξεζητημένη προπαγάνδα που είχε καταφέρει να αποπροσανατολίσει το λαό, με την τρομοκρατία που είχε κατασιγάσει κάθε ελεύθερη φωνή, η αντιπολίτευση χρειάστηκε, είναι γεγονός, αρκετό χρόνο μέχρις ότου μπορέσει να προσαρμοστεί και να οργανωθεί. Πολλές ανθρώπινες ζωές χάθηκαν τα πρώτα χρόνια του Χιτλερισμού από ανοργάνωτες και επιπόλαιες κινήσεις. Όταν ο Χίτλερ πριν 58 χρόνια, ανήλθε στην εξουσία διέθετε μόλις το ένα τρίτο των ψήφων Για να αποκτήσει την πλειοψηφία χρειαζόταν την υποστήριξη των συντηρητικών.
Και τούτο γιατί οι πατροπαράδοτα προοδευτικές δυνάμεις, οι σοσιαλδημοκράτες και οι κομουνιστές, είχαν στραφεί από την αρχή εναντίον του. Τις πρώτες εβδομάδες της ναζιστικής δικτατορίας μικρές ομάδες κομουνιστών άρχισαν ν' αγωνίζονται στις διάφορες μεγάλες πόλεις, επιτιθέμενες δυναμικά στις παραστρατιωτικές οργανώσεις των ναζιστών, δίχως όμως να έχουν προς τούτο την συγκατάθεση του κώματος. Αυτός που προσπάθησε με την πυρκαγιά του Ραιχταγκ να ξεσηκώσει τους Γερμανούς εργάτες κατά του Χίτλερ ήταν ένας Ολλανδός περιπλανώμενος εργάτης και αναρχικός, ο Μαρίνους φαν ντερ Λουμπε, που πίστευε -με τον δικό του όπως αποδεικτηκε- πως ο χιτλερισμός επιδίωκε μια πολεμική αναμέτρηση στην Ευρώπη. Το σχέδιο του δεν πέτυχε γιατί οι ναζιστές χρησιμοποιήσαν την καταστροφή του Ραιχσταγ σαν πρόσχημα για να κηρύξουν τη χώρα σε κατάσταση ανάγκης. Μέσα σε μια νύχτα συνελήφθησαν τα περισσότερα στελέχη του κουμουνιστικού κόμματος και πολλοί αριστεροί λογοτέχνες, δημοσιογράφοι και καλλιτέχνες. τα βασικά ανθρώπινα δικαιοματα,οπως η ελευθεροτυπία, η ελεύθερη έκφραση γνώμης, το δικαίωμα συγκεντρώσεως, η προστασία κατά των παράνομων συλλήψεων, με λίγα λόγια το κράτος Δικαίου καταργήθηκε. Οι σοσιαλδημοκράτες αντιστάθηκαν στην εξέλιξη αυτή χωρίς να προσφύγουν στη βια, γιατί ακολουθούσαν τον ορισμό της νομικής αντιστάσεως, ενώ το μεγαλύτερο στα χέρια των εργαζόμενων, η απεργία, παρέμενε αναγκαστικά αχρησιμοποίητο λόγο της υπάρξεως, τότε, επτά εκατομμυρίων ανέργων. Μέσα σε λίγους μήνες όλα τα σωματεία και οι σύλλογοι που δεν ήσαν φασιστικά είχαν απαγορευθεί. Καταργήθηκαν επίσης όλες οι συνδικαλιστικές οργανώσεις. Παρ' όλα αυτά πολλοί σοσιαλδημοκράτες - συνδικαλιστές συσπειρώθηκαν και άρχισαν ν' αγωνίζονται κατά του τρομοκρατικού καθεστώτος του Χίτλερ, μοιράζοντας προκηρύξεις και παράνομο τύπο. Η μυστική Αστυνομία κατόρθωσε να καταστρέψει συστηματικά τις πρώτες κυψέλες αντιστάσεως. Χιλιάδες πολιτικοί αντίπαλοι του καθεστώτος άρχισαν να μεταφέρονται στις φυλακές και στα στρατόπεδα συγκεντρώσεως, οπού και εξαφανίζονταν. Τα πρώτα έξη χρόνια της δικτατορίας του Χίτλερ καταδικάστηκαν από τα γερμανικά δικαστήρια συνολικά 225.000 πολικοί αντίπαλοι του καθεστώτος.
Μεταξύ του 1933 και 1945, τρία εκατομμύρια Γερμανοί μεταφέρθηκαν σε φυλακές ή σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως, πολλοί για μερικές μόνο εβδομάδες, άλλοι για ολόκληρη την δωδεκαετή περίοδο της τυραννίας. Περίπου 800.000 από αυτούς καταδικάστηκαν σε διάφορες ποινές λόγω του ενεργού συμμετοχής τους στην αντίσταση. Σημειωτέον ότι 20.000 Γερμανοί καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν. Σ' αυτούς δεν συμπεριλαμβάνονται όσοι δολοφονήθηκαν ή πέθαναν από τις κακουχίες στα διάφορα στρατόπεδα συγκεντρώσεως. Δεν ήταν όμως μόνο η στυγνή τρομοκρατία που έκανε δύσκολο τον αντιστασιακό αγώνα των Γερμανών πατριωτών. Οι πολιτικοί αντίπαλοι του Χίτλερ βρέθηκαν γρήγορα απομονωμένοι, γιατί το ναζιστικό καθεστώς με τις οικονομικές, εξωτερικοπολιτικες αλλά και στρατιωτικές του επιτυχίες, είχε κατορθώσει να γίνει "λαοφιλές".
Εξάλλου κανένας δεν είχε εμπιστοσύνη στον συνομιλητή του και εκεί που υπήρχε εμπιστοσύνη η συζήτηση γινόταν "μάτι με μάτι" και πάντοτε σε μυστικά προκαθορισμένα σημεία. Πολλά στελέχη παλαιών δημοκρατικών κομμάτων προτιμήσαν να σωπάσουν, περιμένοντας "καλύτερους καιρούς". Τοπικές κομματικές και συνδικαλιστικές οργανώσεις μεταφέρθηκαν σε χαρτοπαικτικές ομάδες, για να μπορούν τουλάχιστον να εξασφαλίζουν τις συγκεντρώσεις τους. Σημάδια αντίστασης ήταν τα ανέκδοτα που κυκλοφορούσαν κατά του καθεστώτος, οι φήμες τύπου "αρβύλα"και η μετάδοση ειδήσεων από ξένους ραδιοσταθμούς, "κακουργήματα" που τιμωρούνταν τότε ακόμα και με την ποινή του θανάτου. Αναρίθμητοι ήταν οι Γερμανοί που έκαναν με το απλό, δικό τους τρόπο αντίσταση βοηθώντας αιχμαλώτους πολέμου ή ξένους που είχαν μεταφερθεί για καταναγκαστική εργασία στη Γερμανία.
Δάσκαλοι στα σχολεία απέφευγαν να μεταδίδουν στους μαθητές τα πολιτικά μηνύματα των ναζιστών, υπάλληλοι παραιτούντο για να μη θεωρηθούν συμμέτοχοι της αδικίας, αξιωματικοί και στρατιώτες που παράκουαν τις συχνά εγκληματικές διαταγές, δημόσιοι υπάλληλοι που έβαζαν τις αναγκαίες σφαγίδες για να βοηθήσουν τη διαφυγή κάποιου καταδικασμένου, αστυνομικοί που έκλειναν τα μάτια, ιερείς που εξακολουθούσαν να μεταδίδουν το Λόγο του Θεού, συγγραφείς που δεν δέχονταν να υποκύψουν στα κελεύσματα των καιρών, δημοσιογράφοι που αγωνίζονταν να διατηρήσουν κάποια "ψίχουλα" ελευθερίας. Αξέχαστη παραμένει η βοήθεια που πολλοί Γερμανοί έδωσαν σε Εβραίους συμπολίτες διευκολύνοντας τη φυγή τους. Μόνο στο Βερολίνο διασώθηκαν 6.000 Εβραίοι που κρύφτηκαν από φίλους και γνωστούς, διαφεύγοντας την μεταφορά τους σε στρατόπεδα εξοντώσεως. Κάθε πολίτης που βοηθούσε έναν Εβραίο διακινδύνευε φυσικά την ίδια του την ζωή.
Μια πρώτη συγκέντρωση διαμαρτυρίας πραγματοποιήθηκε το 1943 όταν οι ναζιστικές Αρχές άρχισαν την συγκέντρωση Εβραίων παντρεμένων με Γερμανίδες. Χιλιάδες γυναίκες συγκεντρώθηκαν τότε μπροστά στη φυλακή και πέτυχαν τελικά την απελευθέρωση των συζύγων τους.
Οι δυο γερμανικές εκκλησίες διαμαρτυρήθηκαν έντονα για την θανάτωση των ψυχοπαθών, πράγμα που ανάγκασε τους ναζιστές να σταματήσουν το αποτρόπαιο αυτό έργο. Η ευαγγελική εκκλησία εξεστράτευσε για να προστατεύσει πρώην Εβραίους που είχαν προσχωρήσει σ' αυτή και είχαν βαπτιστεί.
Γνωστός υπήρξε εδώ ο ιερέας Νιμελερ, που τελικά κλείστηκε σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως. Η καθολική εκκλησία επεδίωξε μεν κάποια προσαρμογή στις κρατούσες συνθήκες, δεν παρέλειψε όμως ποτέ ν' αγωνισθεί για τα δίκαια της. Η γερμανική αντίσταση ήταν όμως περισσότερο έργο μεμονωμένων ατόμων ή κύκλων. Κλασικό παράδειγμα ο επιπλοποιός Γκεοργκ Εσλερ, που τελείως μόνος ξεκίνησε μια απόπειρα κατά της ζωής του Χίτλερ. Δουλεύοντας νύχτες ολόκληρες έφτιαξε μια εκρηκτική βόμβα και την τοποθέτησε στις 8 Νοεμβρίου το 1939 στο Μόναχο στο περίφημο "¨Μπυργκεκρμπου" όπου οι ναζί γιόρταζαν κάποια επέτειο τους. Ο Χίτλερ είχε όμως εγκαταλείψει την αίθουσα λίγα λεπτά νωρίτερα. Ο διαφαινόμενος κίνδυνος μιας πολεμικής αναμετρήσεως είχε συνενώσει ένα χρόνο πριν μερικούς στρατιωτικούς, διπλωμάτες, στελέχη των μυστικών υπηρεσιών, ανωτέρους υπαλλήλους αλλά και πρώην ναζιστές που όλοι μαζί άρχιζαν να σχεδιάζουν ένα πραξικόπημα για την περίπτωση που ο Χίτλερ θα εισέβαλε στην Τσεχοσλοβακία. Όταν όμως οι δυτικές δυνάμεις συμβιβάστηκαν στο Μόναχο με τον Χίτλερ τα σχέδια αυτά κατέρρευσαν για τον απλούστατο λόγο, ότι η επιτυχία του Μονάχου είχε καταστήσει τον Χίτλερ ακόμα πιο λαοφιλή. Πριν ο δικτάτωρ στραφεί κατά της Πολωνίας, αρχίζοντας με τον τρόπο αυτό, τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, ένας ανώτερος επιτελικός αξιωματικός με δική του πρωτοβουλία κατατόπισε τους Άγγλους για τα πολεμικά του σχέδια.
Χειρίσθηκε το θέμα σαν πατριώτης που φοβόταν ότι η Γερμανία θ' αντιμετώπιζε για μια ακόμα φορά πλήρη καταστροφή. Η προσπάθεια του δυστυχώς δεν ολοκληρώθηκε. Στις αρχές του πολέμου ένας Γερμανός συνταγματάρχης των μυστικών υπηρεσιών, προειδοποίησε τις μικρές γειτονικές χώρες της Γερμανίας, την Δανία, την Ολλανδία και το Βέλγιο για την επικείμενη γερμανική επίθεση. Κι αυτός δεν ένιωσε σαν προδότης αλλά σαν άνθρωπος που αγωνίζεται για να προλάβει την αδικία. Το χιτλερικό καθεστώς στηριζόταν στην στρατιωτική του ισχύ. Όσο ο στρατός βαδίζει από τη μια νίκη στην άλλη, ο λαός ακολουθούσε το καθεστώς και κανένας στρατηγός δεν διανοείτο να ξεσηκωθεί η να στραφεί εναντίον του. Ακόμα και μετά την διεθνή ήτα στο Στάλινγκραντ η κατάσταση δεν άλλαξε. Μερικοί στρατηγοί που περιήλθαν σε σοβιετική αιχμαλωσία συγκρότησαν μια εθνική επιτροπή την "Ελεύθερη Γερμανία". Αλλά και αυτών οι εκκλήσεις ελάχιστη απήχηση βρήκαν. Την ίδια εποχή όμως αναπτύχθηκε μια κίνηση μερικών φοιτητών στο Μόναχο και σε άλλες πόλεις, που με προκηρύξεις άρχισαν να ζητάνε από το γερμανικό λαό ν' αποτινάξει την τυραννία. Η αντιστασιακή τους ομάδα ονομάσθηκε "λευκό ρόδο". Γρήγορα η Γκεστάπο βρέθηκε στα ίχνη της και τα μέλη της ομάδας ανάμεσα τους και τα αδέρφια Χάνς και Σοφία Σολ, συνελήφθησαν και εκτελέσθηκαν με αποκεφαλισμό. Μια άλλη ομάδα που αποτελείτο από δημόσιους υπαλλήλους, καλλιτέχνες, δημοσιογράφους, εργάτες, ακαδημαϊκούς δασκάλους και εκπροσώπους της μεσαίας τάξεως, συγκεντρώθηκε υπό την αρχηγία του υπολοχαγού της Λουφτβαφε Σουλτσε-Μπουζεν. Και η ομάδα αυτή όμως ανακαλύφθηκε το 1942. Και άλλες μικροομάδες στρατιωτών άρχισαν να δρουν και να σχεδιάζουν τη δολοφονία του Χίτλερ. Το επιστέγασμα των παραπάνω αγώνων ήρθε στις 20 Ιουλίου 1944, όταν ο συνταγματάρχης φον Σταουφενμπεργκ πυροδότησε την βόμβα στο στρατηγείο του Χίτλερ. Και η απόπειρα αυτή όπως είναι γνωστό απέτυχε, ο δικτάτωρ επέζησε, ενώ 600 περίπου μέλη της ομάδας που είχαν συσπειρωθεί γύρο από τον Σταουφενμπεργκ συνελήφθησαν και παραπέμφθηκαν στο έκτακτο στρατοδικείο.
Αυτές οι προσπάθειες όμως κατέδειξαν στη πράξη ότι στην αντίσταση κατά του Χίτλερ συμμετείχαν όλες οι τάξεις του γερμανικού λαού ανεξάρτητα από επαγγελματική, κοινωνική θέση ή πολιτική τοποθέτηση.
Πηγή:Τοπικές εφημερίδες
Δημοσιογραφική έρευνα-Επιμέλεια-Ρετουσάρισμα
Ιωάννης Μιχ. Δογάνης
Συνταξιούχος Βιβλιοθηκάριος
http://topaliorethemnos.blogspot.com/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου